Maquette van de Citadelpoort/Lage Diezebrug tijdens de informatieavond. Fotograaf: Alfred Heeroma - Bron: Den Bosch Politiek
De huidige toren van de Sint Jan stamt uit 1870 en is 73 meter hoog. Het was daarmee het hoogste punt van de stad en de bedoeling was dat dit ook zo zou blijven. Dat gebeurde ook, want echte hoogbouw was er niet in de stad. Dat veranderde met de wens om een Provinciehuis te bouwen. Die wens ontstond in de jaren 60 van de vorige eeuw. Aanvankelijk werd als locatie de Wolvenhoek gekozen en later de Westwal, maar het bouw was zo hoog, dat het de Sint Jan zou overtreffen. Uiteindelijk kwam de toren op Zuid en het ruim 103 meter hoge gebouw werd op 12 november 1971 in gebruik genomen. Hoewel er ook steeds meer flatgebouwen de hoogte ingingen, was dit van beperkte aard en ver weg van het centrum.
In 2014 werd de 74 meter hoge Jeronimus Bosch toren in het Paleiskwartier in gebruik genomen en was daarmee het tweede gebouw dat hoger was dan de Sint Jan. Den Bosch groeit en daarmee ook de vraag naar woningen. Plekken om te bouwen zijn er niet zoveel meer en het stadsbestuur ziet maar 1 oplossing en dat is de hoogte in. Maar dat was eigenlijk niet de bedoeling.
De stad is opgeknipt in allerlei gebiedjes en elk gebiedje kreeg een bestemmingsplan (tegenwoordig omgevingsplannen). Dat kon gaan om industrie, wonen, natuur, recreatie enzovoort. Op die manier kon bepaald worden waar wat kwam zonder dat het elkaar in de weg zat. Vaak was voor de hoogte van de bebouwing een maximum van 12 of 25 meter opgenomen. Dat komt grofweg overeen met 4 tot 8 woonlagen. De laatste jaren wordt in steeds meer bestemmingsplannen die maximale hoogte aangepast (dat geldt trouwens ook voor geluidsbelasting, maar dat laat ik hier even buiten beschouwing). Het oprekken naar 60 meter is al lang geen uitzondering meer.
Tegen de hoogbouw van de Amazones in het Prins Hendrik park was al veel verzet en dat ging nog 'maar' om een hoogte van 44 meter. De torens werden in 2015 opgeleverd.
Verzet of niet, de meeste plannen die worden voorgelegd komen er toch, ongeacht of de Bosschenaar nu voor of tegen is. Een steeds vaker gehoord argument vanuit stadsontwikkeling is dat het algemeen belang voor gaat op het individueel belang. Daarmee wordt eigenlijk elke kritische noot al meteen met een pennenstreek van tafel geveegd.
Dit jaar zal de bouw van het EKP-Noord nog beginnen. Hier zal ook diverse hoogbouw worden gerealiseerd met 2 torens van 60 meter en 1 van 55 meter. Ook in de Stadsdelta komt veel hoogbouw waarbij een hoogte van 70 meter niet wordt uitgesloten.
Ook de bebouwing op het De Herpense weide (voorheen WeenerXL) roept nu al vragen op. Wie tegen is mag zich laten horen, er wordt geluisterd, maar vervolgens wordt aangegeven dat in klankbordgroepen men positief was. Het geeft meerdere bewoners een onprettig gevoel. Dat was ook te horen op de informatieavond gisteren in de Slinger over de lage Diezebrug. Veel mensen vonden de rare knik aan de kant van de Tramkade vreemd. Antwoord was simpel, de gemeente bezit de grond niet. Aan de andere kant van de Dieze heeft de gemeente met veel moeite wel de grond verkregen en daar wordt nu de Citadelpoort gerealiseerd. Een stadsontwikkelaar legt geduldig het hele proces uit en de vele concepten hangen op een bord. Een omwonende in de nabij gelegen laagbouw toont haar onvrede, want ze moet straks tegen woontoren aankijken. Tja, het individueel belang moet wijken voor het algemeen belang.
Zelf vond ik op maquette de weg naar de Diezebrug nogal ingesloten, een soort corridor tussen woningen, iets waar bewoners van de Brugstraat en Koninginnelaan al langer problemen mee hebben. Ze krijgen na 50 jaar hun zin, het verkeer zal via een nieuw verkeersplein bij de Zandzuigerstraat in de toekomst via de (veel te smalle) Magistratenlaan worden geleid.
Ambitie kun je het gemeentebestuur niet ontzeggen, maar of er echt naar de inwoners wordt geluisterd, dat durf ik te betwijfelen. De laag opgeleide zal zomaar niet eens begrijpen wat er allemaal gebeurt of is niet geïnteresseerd. Slechts de betrokkenen laten zich horen, maar als je als bestuur al vooringenomen bent, kun je dan van een eerlijk proces spreken? Een gemeenteraad met 16 fracties, kan die nog wel een kritisch tegengeluid laten horen? Was democratie niet de stem van de meerderheid die rekening houdt met de minderheid?
Men bouwt maar voort, zelfs tot in de hemel als het moet. Een ieder met een beetje bredere blik weet dat dit fout gaat lopen (je hoeft alleen maar te kijken naar de miljoenensteden in de wereld en je weet genoeg). Toen in 1874 de Vestingwet van kracht werd en men ook buiten de vestingen mocht bouwen, denk ik niet dat ze dit voor ogen hadden. Maar zeg gewoon dat je veel groen tussen de nieuwbouw aanlegt en je scoort punten. Nou ja op het Stadskantoor, op mij maakt het geen indruk. Op het Stadskantoor lopen sommigen met hun hoofd in de wolken.
